اذن عزا با «عقد علم» در خراسان جنوبی+فیلم
تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۵۷۶۳۱
به گزارش ایرنا، مردم خراسان جنوبی در جای جای این استان پهناور آداب و روسم خاصی برای عزاداری سید و سالار شهیدان دارند اما آیین علم بندان رسم مشترکی است که آغازی بر سوز دلها و همنوایی با کاروان عشاق کربلا محسوب میشود.
علم مهمترین وسیله در اجرای مراسم سوگواری محرم به شمار میرود و در هر یک از نقاط استان مردم هر یک از علم ها را به نشانه امام حسین(ع) و اصحابش نامگذاری کرده و هر علم را نمادی از آن شخصیت میپندارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
علم بندان معمولا در غروب آخرین روز ماه ذیالحجه برگزار میشود برای اجرای هر چه باشکوه تر این آیین معمولا سادات و بزرگان مقابل مسجد گرد هم می آیند و بر تیر چوبی به ارتفاع سه تا پنج متر پارچه های سیاه و سبز آویز میکنند .
جان دوباره با بستن علم
روز علم بندان مردم را به وسیله چاووشی خوانی یا اعلام از بلندگو آگاه میسازند و پس از جمع شدن مردم، بزرگان و سادات محل لباسها، دستمال، پارچهها و توغ علم را میبندند و در حین کار اسپند دود میکنند، یک نفر چاووشی میخواند و دیگران صلوات میفرستند.
بر فراز علمها قبهای گنبدی شکل یا سرپنجهای از جنس برنج میگذارند که نقش این پنج انگشت، نشانه انگشتان بریده حضرت ابوالفضل العباس (ع) است،سپس سیب هایی بر سر علم قرار میدهند که تا ۱۰ محرم باقی می ماند و بعد به نیت شفا به بیماران می دهند، با علم بستن آنان نمادی میسازند از علم کربلا و سپس کسانی که قدرت مناسب و اندام ورزیدهای دارند علم را در دست گرفته و به عزاداری و نوحه خوانی میپردازند.
مردم برای علم احترام زیادی قائل هستند به طوری که وقتی علمها را می بندند انگار که دوباره با آن جان میگیرند و هرگز به علم پشت نمیکنند.
آنطور که در مرکز استان خراسان جنوبی و شهر بیرجند رسم است طبق روال هر ساله علمداران عصر روز آخر ذیحجه در محل هیات حسینی علمها را میبندند و به طرف هیات رضوی (س) حرکت میکنند سپس مراسم اصلی در محل محبان الزهرا (س) این شهر برگزار میشود.
هیات حسینی اولین هیات مذهبی بیرجند با ۹۰ سال قدمت بوده که میزبان عزاداران از سراسر کشور است. هیات حسینی از سال ۱۳۱۲ کار خودش را آغاز کرد و اولین هیئت بیرجند بود که توانست بیرق عزای حسین (ع) را در جنوب خراسان برپا کند.
گذر علم ها از کوچه پس کوچه های قدیمی
آیین علم بندان در بیرجند شب اول ماه محرم در هیات محبان الزهرا (س) و برخی هیاتهای دیگر با حضور تعدادی از سادات که به سادات علمدار معروف هستند، انجام میشود.
امسال هم در آستانه مردم ۱۴۴۵،علمها عصر روز امروز همزمان با آخرین روز ذیحجه از هیات حسینی در محله پایین ده شهر بیرجند حرکت و در گذر از کوچه پس کوچه های چهاردرخت و محله سرده به هیات رضوی و از آنجا به محل هیات محبان الزهرا (ع) رسید.
PausePlay% buffered00:0000:00UnmuteMuteSettingsCaptionsDisabledQualityundefinedSpeedNormalCaptionsGo back to previous menuQualityGo back to previous menuSpeedGo back to previous menu0.5×0.75×Normal1.25×1.5×1.75×2×4×Exit fullscreenEnter fullscreenDownloadمردم شهر بیرجند هم از گوشه و کنار خودشان را به وعدگاه هر ساله رساندند تا باری دیگر پای علم عزای محرم با اندیشه های ناب حسینی را تجدید پیمان کنند.
وعده ساعت ۱۶ و ۳۰ دقیقه بوده اما از ساعاتی قبل جمعیت کثیری در محل جمع شدند طوری که سالن طبقه اول محبان در همان دقایق اول مملو از جمعیت شد.
با راهنمایی خادمان جمعیت به طبقه بالا هدایت میشوند اما مردم مشتاق هستند تا از نزدیک مراسم علم بندان را تماشا کنند در کمتر از ساعتی هر ۲ طبقه محبان سرریز از جمعیت عاشفان حسینی شده که مشتاقانه به استقبال عزای ماه محرم میروند.
باز هم شور محرم رسیده و اینجا محفلی برای سلام دوباره به شعر محتشم و سلام به علم های سبز و سیاه است همه احترام به محرم سیاه پوش شده اند از کوچک و بزرگ همه با یک حال مشترک میهمان اولین روضه محرم امسال هستند.
صدا شکستن دلها را از تکان خوردن شانهها و سرازیر شدن اشک ها به پهنای صورت میتوان شنید. امیدشان به این است که نسیم محرم مطهرشان کند اما کنارشان جای آن عزیزانی که محرم امسال را درک نکردند خالی است.
نسل به نسل در خدمت علم عزا
یکی از بانوان که هر ساله در آیین علم بندان شرکت میکند از صفای آن با شوق و گریه می گوید.
مهدی آبادی به محل قدیم محبان در محله چهاردرخت اشاره می کند و می افزاید: آن زمان گرچه جمعیت به شکل امروز نبود اما حیاط قدیمی و ایوان های آن صفای مجلس را مضاعف می کرد.
وی ادامه میدهد : از قدیم مادرم در آیین علم بندان خادم بود و همین طور نسل به نسل ما هم همین خدمت را ادامه میدهیم، ارادت خاصی به این مراسم دارم زیرا افراد زیادی پای همین علمها از خدا حاجت گرفتند.
جمعیت همه یک صدا ذکر حسین جان سر میدهند و آرزوی دارند اربعین امسال را در بین الحرمین اشک بریزند.
پس از اتمام مداحی چاوشان خوانان شروع به خواندن اشعار مخصوص علم بندان کردند که انتهای هر مصرع صلوات است.
PausePlay% buffered00:0000:00UnmuteMuteSettingsCaptionsDisabledQualityundefinedSpeedNormalCaptionsGo back to previous menuQualityGo back to previous menuSpeedGo back to previous menu0.5×0.75×Normal1.25×1.5×1.75×2×4×Exit fullscreenEnter fullscreenDownloadرسم حسنیه هم از بخشهایی آیین علم بندان هست که عزاداران حلقه سینه زنی تشکیل داده طوری که دست چپ هر فرد به کمر فرد کنار دست حلقه می شود، پای راست افراد سینه زن ثابت، پای چپ به سمت جلو و عقب حرکت می کند و همزمان سینه زنی کرده و ذکر حسن و حسین را با هم میخوانند.
مداحی و سخنرانی هم از بخش های این مراسم بود.
اجرای علم بندان در حرم امام رضا(ع)
امسال برای اولین بار مراسم سنتی علم بندان در صحن قدس رضویی حرم مقدس امام رضا (ع) جمعه شب همزمان با شب چهارم محرم با حضور تعدادی هیات مذهبی بیرجند برگزار خواهد شد.
این آیین در برخی روستاها روزهای پنجم، ششم و هفتم محرم آغاز میشود و علت آن را ورود اهل بیت به کربلا ذکر میکنند.
آیین علم بندان سال ۱۳۹۱ در فهرست میراث معنوی کشور (ناملموس ) به ثبت رسید.
استانها خراسان جنوبی ۰ نفر برچسبها ماه محرم میراث ناملموس حرم امام رضا خراسان جنوبیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: ماه محرم میراث ناملموس حرم امام رضا خراسان جنوبی ماه محرم میراث ناملموس حرم امام رضا خراسان جنوبی آیین علم بندان خراسان جنوبی هیات حسینی علم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۵۷۶۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تخصیص ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای طرح تغذیه مصنوعی بندان
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای خراسان جنوبی، مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان از تخصیص ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای تکمیل طرح تغذیه مصنوعی بندان شهرستان نهبندان خبرداد.
عباس سارانی با بیان اینکه اعتبار مورد نیاز برای تکمیل طرح تغذیه مصنوعی بندان ۴۰۰ میلیارد ریال است، گفت: این طرح پیشرفت ۵۴ درصدی داشته و تاکنون ۱۰۸ میلیارد ریال اعتبار برای آن هزینه شده است.
وی، با اشاره به در دست اجرا بودن ۵ طرح تغذیه مصنوعی در نواحی مرزی استان شامل بندان و چاهداشی نهبندان، آهنگران زیرکوه، گزیک درمیان و مشوکی سربیشه، افزود: برای تکمیل این طرحها ۴هزار و۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار از محل اعتبارات سفر رئیسجمهور تخصیص یافته است.